جراحی ونتریکولوستومی چیست؟
ونتریکولوستومی بطن سوم یک نوع عمل جراحی است که برای کودکان و بزرگسالان مبتلا به هیدروسفالی انسدادی یا هیدروسفالی غیر مرتبط مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای شانت‌گذاری یا استفاده از یک لوله کوچک سیلیکونی رایج‌ترین روشی است که در‌طی 40سال گذشته برای‌هدایت مایع مغزی نخاعی به نقاط مختلف بدن مورد استفاده قرار گرفته است.
اگرچه شانت گذاری می‌تواند زندگی بیمار را نجات دهد، از آنجایی که ساخته دست بشر هستند احتمال بروز مشکل در عملکرد آنها وجود دارد. ونتریکولوستومی آندوسکوپیک بطن سوم یکی از روش‌های جراحی است که مسیر مناسبی را برای خروج مایع مغزی نخاعی از مغز فراهم می‌کند. استفاده از شانت فقط در افرادی که هیدروسفالی در پی انسداد مایع مایع مغزی نخاعی به وجود آمده است کارامد می‌باشد.
جراحی ونتریکولوستومی اندوسکوپیک بطن سوم به چه معناست؟
آندوسکوپیک به این معنا است که عمل جراحی به کمک آندوسکوپ انجام می‌شود. آندوسکوپ یک لوله نازک است که دارای یک لنز قدرتمند و یک مجرای کوچک است که تجهیزات مخصوص از طریق آن وارد بدن می‌شوند. منظور از ونتریکولوستومی سوم قسمتی از مغز است که مسیر جانبی برای تخلیه‌ی مایع مغزی نخاعی را به وجود می‌آورد. چون مسیر باریک بین بطن سوم و چهارم مغز مسدود می‌شود، یک مسیر جانبی فرعی از از طریق غشای نازک در قسمت تحتانی بطن سوم ایجاد می‌شود.
علائم بیماری میوپاتی چیست؟ برای مطالعه این مقاله به لینک درج شده مراجعه کنید.
هیدروسفالی چیست؟
هیدروسفالی یک نوع ناهنجاری در تولید مایع مغزی نخاعی در درون بطن‌های مغز است. بطن به فضای درون مغز گفته می‌شود، که پر از مایع است. مایع مغزی‌نخاعی یک مایع روشن و بی‌رنگ، شبیه آب و حاوی مقدار کمی نمک، قند و سلول است. مایع مغزی‌نخاعی به طور پیوسته درون بطن‌های مغز تولید می‌شود و در اطراف مغز و نخاع حرکت می‌کند سپس جذب می‌شود و مایع جدید جایگزین آن می‌گردد. برخی از عملکرد‌های مایع مغزی محافظت از مغز و نخاع در برابر ضربه، تغذیه‌ی سلول‌های مغز و کمک به عملکرد مغز، حمل مواد زائد سلول‌های مغز به خارج است. مایع مغزی‌نخاعی در اطراف مغز در یک مسیر‌خاص حرکت می‌کند. هنگامی که مقدار زیادی از این مایع در این مسیر جمع شود ضمن بزرگ‌کردن بطن‌های مغز به مغز نیز فشار وارد می‌کند. به این وضعیت هیدروسفالی گفته می‌شود. هیدروسفالی به دونوع تقسیم می‌شود:
- هیدروسفالی مرتبط به علت افزایش فشار ناشی از تجمع مایع مغزی‌نخاعی ایجاد می‌شود و این مایع به خوبی جذب نمی‌گردد.
- هیدروسفالی غیر‌مرتبط به دلیل افزایش فشار ناشی از مایع مغزی‌نخاعی در پی انسداد درون مغز رخ می‌دهد.
وجود تومور، لخته خون یا تنگ شدن بخشی از مسیر جریان مایع مغزی‌نخاعی از عواملی هستند که در ایجاد هیدروسفالی مرتبط نقش دارند.
هیدروسفالی مادرزادی به عارضه‌ای گفته می‌شود که بیمار در بدو تولد به این مشکل مبتلا شده باشد. هیدروسفالی اکتسابی به وضعیتی گفته می‌شود که بیمار پس از تولد و در طول عمر خود به آن دچار شده باشد.
جراحی ونتریکولوستومی چیست؟
علائم و نشانه‌های هیدروسفالی در نوزادان
نوزادان مبتلا به هیدروسفالی ممکن است برخی یا همه علائم زیر را داشته باشند:
- تغذیه‌ی نا‌مناسب
- استفراغ
- خواب‌آلوگی و بی‌حالی
- بزرگ‌شدن سر (پزشک دور سر او را اندازه‌گیری می‌کند.)
- بیرون‌زدگی قسمت فوقانی نرم سر(ملاج)
- بی‌قراری و گریه زیاد بدون دلیل
- تشنج
- قابل مشاهده بودن عروق پوست سر
- کندی حرکات (کند بودن نوزاد برای نشستن
- متمایل شدن چشم‌ها به سمت پائین(بیمار نمی‌تواند چشم‌هایش را به سمت بالا حرکت دهد.)
درمان‌های جراحی هیدروسفالی
هیچ گونه دارویی برای درمان هیدروسفالی وجود ندارد و اکثر کودکان به عمل جراحی نیاز خواهند‌داشت. برای اطلاع از تمامی روش های درمان به یک جراح مغز و اعصاب در شیراز مراجعه کنید. هدف از انجام عمل جراحی کاهش فشار درون مغز است بنابراین یک مسیر فرعی ایجاد می‌شود تا مایع مغزی‌نخاعی تخلیه و جذب شود. دو نوع عمل جراحی برای درمان هیدروسفالی وجود دارد که عبارتند از:
نصب شانت رایج ترین روش برای درمان هیدروسفالی محسوب می‌شود. شانت به حرکت مایع مغزی نخاعی از نقطه‌ای که حجم آن بسیار زیاد است کمک می‌کند و این مایع را به یک نقطه خاص از بدن هدایت می‌نماید تا جذب شود.
می‌توان در کودکانی که هیدروسفالی غیر مرتبط مبتلا هستند از عمل جراحی ونتریکولوستومی آندوسکوپیک بطن سوم (E T V) استفاده کرد. در این روش یک حفره کوچک برای مایع مغزی نخاعی درون و اطراف مغز ایجاد می‌شود.
دیدگاهتان را بنویسید